Gideon Noordzij: “Als je eenmaal op deze manier werkt, wil je nooit meer anders”

Onze Impact Builders brengen stuk voor stuk een enorme bak ervaring met zich mee. In een reeks interviews stellen we ze wat uitgebreider aan jullie voor. Deze week hoofd productie bij KernBouw en mede-grondlegger van het Impactprogramma Gideon Noordzij.

Hij liet zich op de bouwplaats lang leiden door de waan van de dag. Wilde ook altijd iedereen helpen, waardoor zijn eigen werk ondersneeuwde en hij vervolgens op zaterdag de bonnen en administratie zat te doen. Tot hij een keer, zoals hij het zelf zegt, flink op zijn lazer kreeg omdat hij een materieelplanning niet op tijd geregeld had. ‘Dit moet echt anders’, dacht hij. ‘Omdat ik de hele dag anderen aan het helpen ben, kom ik zelf in de problemen. Hoe zorg ik ervoor dat het buiten goed loopt?’

Hoe krijgen we minder druk en meer plezier?

Gideon Noordzij was op dat moment bouwplaatsmanager bij Dura Vermeer en sprak over zijn worsteling met zijn oud-collega en vriend Ewout van Rossum van MBB. Zij kwamen vervolgens in contact met Inge Vermunt en Severin Hendrikx van DURVT, die weer via Joppe Duindam van Bouwend Nederland in contact kwamen met Chert Hento van Bureau HTM. Ook Joost Fijneman (CROW) kwam er nog bij en zo ontstond een denktank: hoe kunnen we teams in de bouw en infra nou op een goede manier begeleiden, zodat mensen meer plezier krijgen in hun werk, minder werkdruk ervaren, er minder kans is op uitval, de kwaliteit van het werk omhoog gaat en mensen langdurig inzetbaar blijven?

Het team – ze noemden zichzelf Impact – kwam elke zes weken bij elkaar. Allemaal brachten ze hun eigen stuk kennis en ervaring mee. Gideon: “Tijdens die middagen voelde je: hier ontstaat iets. Ik kwam altijd met megaveel energie uit dat overleg.”

De start van het Impactprogramma

Er ontstond inderdaad iets, namelijk het Impactprogramma dat nu de basis vormt van wat we bij HD Impact doen.

Gideon: “In het begin heb je het niet in de gaten, maar als je een tijd op verschillende bouwprojecten werkt, loop je elke keer tegen dezelfde dingen aan. Er is gezeik met tekeningen van de architect en de constructietekeningen, later op de bouw ontstaat gedoe met de vlechter, de projectleiders worden boos, er komt meerwerk, de planning loopt uit. Ik kon het gewoon uittekenen. En het was ook super herkenbaar voor anderen. Overal ging het zo. Dat is toch gek? We laten ons elke keer in die positie manoeuvreren. Daar moesten we gewoon iets aan doen.”

Gideon was op dat moment bouwplaatsmanager op het project TudorPark, een groot woningbouwproject in Hoofddorp. “Dat was ouderwets sleuren en doen, dus ik opperde om van dit project een pilotproject te maken voor het Impactprogramma. Dat lukte. Met die keten hebben we meteen super resultaten gehaald. Binnen vier maanden realiseerden we al een kostenbesparing van €225.000.”

Randvoorwaarden voor succes

Gideon legt uit waar het Impactprogramma om draait. “We formuleerden vijf randvoorwaarden om het programma te laten slagen, namelijk: de harde en zachte kant van samenwerking verbinden, uitgaan van de kracht van het collectief en de kracht van de kleine stap, werken in een hartslag door regelmaat te creëren in wanneer en hoe je de samenwerking bespreekt én de samenwerking zichtbaar en meetbaar maken. We besloten ook: heel belangrijk voordat je start is dat de directie aan boord is. De eerste stap is dan ook de directie committeren aan die vijf randvoorwaarden: wil je hieraan voldoen? Zo nee, dan voeren we het programma niet uit.”

Iedereen betrekken, samen verbeteren

“Het Impactprogramma start op de bouw met een kick-off waar iedereen bij is. Bij TudorPark stonden we bijvoorbeeld met 70 man in de keet. Dit is belangrijk, iedereen moet weten wat je met elkaar gaat doen. We maken meteen ook een top 5: wat zijn de dingen waar jullie tegenaan lopen, wat je het liefst zo snel mogelijk veranderd wilt zien? Daar komen altijd al allerlei zaken uit. Bij TudorPark was de bouwplaats bijvoorbeeld een rommeltje, de logistiek was niet goed geregeld en het concept Meterkast Vooruit liep niet lekker met de cascobouwer.”

Belangrijk: de samenwerking meten

“Vervolgens vormen we een kernteam met afgevaardigden van de verschillende ketenpartners. Met dat team doen we een meting om inzicht te krijgen in de samenwerking: waar scoor je als team goed op en wat niet? Aan de hand van die meting maakt het team afspraken over de samenwerking. Hoe ga je met elkaar om, wat accepteer je wel van elkaar en wat niet?”

Het team is zelf de veranderaar

“Dit is al een hele interessante exercitie, want dit is echt iets van het team zelf, terwijl mensen van de werkvloer vaak denken dat de collega’s van kantoor het wel weten en bepalen. Of de externe trainer of lean coach. Maar veel kennis zit natuurlijk juist op de werkvloer en als je met een goed plan komt, zijn er maar weinig mensen die dat niks zullen vinden. De mensen van de werkvloer zijn dus vaak gewend te doen wat hen wordt gezegd, maar hebben juist veel meer invloed dan ze zelf denken. Dat is een megaschat. Laaghangend fruit.”

“Toch kan dit ook wel een lastige fase zijn. Het bespreken van de meting en afspraken maken over de samenwerking duurt een paar sessies, terwijl mensen op de werkvloer snel door willen. Ze willen meteen met de verbeteringen aan de slag. Maar je hebt deze basis absoluut nodig, omdat je als groep veiligheid moet creëren met elkaar. Als die veiligheid er niet is, strandt het alsnog. Is die veiligheid er wel, dan gaat het vliegwiel draaien en pak je daarna elk probleem als team heel adequaat op. We blijven vaak maar doorjagen, maar je moet soms vertragen om daarna te kunnen versnellen.”

Op vaste momenten bij elkaar blijven komen

“Echt belangrijk is dat je daarna de hartslag erin houdt, dat je eens in de twee weken met het kernteam bij elkaar komt. Anders loop je het risico dat je weer terugvalt in oude patronen. Bij de pilot op TudorPark ging dit even mis, maar hebben we de boel weer bij elkaar gekregen. Dat bewees voor ons hoe belangrijk die hartslag is. We zijn in de bouw zo gewend ons alleen bezig te houden met de harde kant van samenwerking, met wát we elkaar doen. Maar die zachte kant – hóe werken we met elkaar samen – is net zo belangrijk.

Verbetering op verbetering

“Toen op TudorPark het vliegwiel ging draaien realiseerden we verbetering op verbetering. De metselaars bijvoorbeeld, waren echt super blij. Het project had hoge schoorstenen en het metselen van die schoorstenen verliep niet goed. Elke keer moesten ze weer met hun kuipje die steiger op en af. Het was een hoop gedoe. Als je in de waan van de dag door blijft knallen, ben je niet bij machte daar iets aan te doen. Door de metselaars met de timmerman bij elkaar te zetten en dat proces samen slimmer te plannen, konden de metselaars de schoorstenen ineens wel in één keer achter elkaar metselen. Ze hadden vanaf dat moment veel meer plezier in hun werk, de kwaliteit werd hoger en de kosten lager.”

“Bij ons concept Meterkast Vooruit realiseerden we ook zo’n verbetering. Dat liep totaal niet, dus besloten we het proces samen eens helemaal uit te tekenen. De dag van het plaatsen van de meterkast was dag 0. Wat moest er daarvoor allemaal geregeld worden? Toen zagen we dat ik als bouwplaatsmanager al drie weken daarvoor mijn eerste actie moest doen met het NUTS -bedrijf. Als iemand dat daarvoor tegen mij had gezegd, zou ik gezegd hebben: ‘Je bent niet goed bij je hoofd.” Maar als je het samen uittekent, de veiligheid in de samenwerking goed is en je echt gebruik maakt van elkaars kennis, dan kun je zo dus megaklappers maken in het proces.”

Wereld van verschil

“Alles bij elkaar realiseerden we zo dus €225.000 kostenbesparing in vier maanden tijd. En daarna liepen die besparingen natuurlijk alleen maar verder op.”

“We hebben dat wat we samen bereikten gepresenteerd aan de mensen op de bouwplaats. Dat was goed. Die zagen ons elke twee weken voor drie uur in die keet verdwijnen. En zij maar metselen. Maar ze ervaarden zelf het verschil. De schone bouwplaats, de goede sfeer, meteen bij aankomst in de ochtend kunnen beginnen met hun werk omdat alle spullen al klaarstaan in plaats van de dag beginnen met zoeken en sjouwen omdat alles een bende is. Het was een wereld van verschil.”

Slimmer, leuker en fijner samenwerken

“Wat mij het meest is bijgebleven van de projecten die ik nu heb meegemaakt met het Impactprogramma is dat je heel anders naar mensen gaat kijken als je ze wat beter kent. Als je weet wat hun drijfveren zijn en wat ze leuk vinden. Ik weet nog dat ik iemand heel nors vond, tot ik leerde over zijn privésituatie. Dat veranderde mijn blik volledig. Als je elkaar niet kent, ga je in de samenwerking maar een beetje tegen elkaar aan staan harken. Terwijl als je elkaar wel kent er begrip ontstaat, en dan kom je samen veel sneller tot een oplossing. Dan vlieg je veel prettiger en slimmer met elkaar een project aan.”

“Ik weet nu: als je eenmaal op deze manier werkt, wil je nooit meer anders. Als je ziet wat het teweeg heeft gebracht op projecten – groot en klein, binnen bedrijven en binnen ketens - dat is een must om te doen. Als het vliegwiel eenmaal draait heb je teams die met heel veel plezier met elkaar werken én maak je meer winst op projecten. Die keuze is niet moeilijk toch?”